አሁንም ድረስ የአፓርታይድ ፖሊሶች ይጠቀሙባቸው የነበሩ አነፍናፊ የጀርመን ሼፐርድ ውሾችን እፈራለሁ። አንዳንዴ ያለምንም ምክንያት እኛ ህጻናት ላይ ይለቋቸው ነበር።

ሆኖም በዚያ መንደር ለነጻነት የተደረገውን ትግል የሚያስታውሱ በርካታ መልካም ማስታወሾች አሉ። ሰለዚያ በዚህ መንደር የቱሪስት መህብ ተቋቁሟል።

በታዋቂው ቪላካዚ መንገድ ላይ በአንድ ወቅት ፕሬዝዳንት የነበሩት ኔልሰን ማንዴላ እና ሊቀ ጳጳሱ ዴዝሞንድ ቱቱ ኖረውበት የነበረ ሆቴል ይገኛል።

የዚህ ሆቴል ባለቤት ሳኩማዚ ማኩቡላ “ቪላካዚ መንገድን ቱሪዝም በጣም ጠቅሞታል። ተሪስቶች ደቡብ አፍሪካ እንዴት እዚህ እንደደረሰች እየተመላለሱ ሲመለከቱ አስተውል ነበር። ከዚያ እዚህ መንገድ ላይ ምግብ ለመሸጥ ወሰንኩ” ይላሉ።

ማኩቡላ ባለፉት ሶስት አስርት ዓመታት ለነበሩት መንግሥታት በራሳቸው ጥረት ድጋፍ ሲያደረጉ እንደቆዩ ይገልጻሉ።

“ያለፉት 30 ዓመታት ለመንግሥታችን የሙከራ እና የስህተት ጊዜ ነበሩ። እየተማሩ እንደነበር ማወቅ አለብን። እዚህ 500 የስራ ዕድል ፈጥሬያለሁ። በደምብ ነው የምተኛው ምክንያቱም የኔ ጥረት ልዩነት እንደፈጠረ አውቃለሁ” ሲሉም አክለዋል።

ከነጻነት በኋላ የመጀመሪያዎቹ ዓመታት ከማንዴላ የመጀመሪያ የስልጣን ዘመን ወዲህ የነበረው ዲሞክራሲ ተስፋ ሰጪ ነበር። ታቦ ምቤኪ ሁለተኛውን ስልጣን ሲቆጣጠሩ የሲቪል ማህበረሰብ ድርጀቶች እና የመናገር እንዲሁም የፕሬስ ነጻነት አብቧል።

አሁን ግን በርካቶች ያ መልካም ዘመን እንዳከተመለት ይሰማቸዋል። አሁንም ድረስ በስልጣን ላይ ያለው ኤኤንሲ ፓርቲ በሙስናና በውስጣዊ ሽኩቻ ስሙ መነሳት ከጀመረ ቆይቷል።

በደቡብ አፍሪካ የስራ አጦች ቁጥር ጣራ ነክቷል። ወንጀል ተበራክቷል። በርካቶች አሁንም እንደ ኤሌክትሪክና ውሃ ያሉ መሰረታዊ አገልግሎቶችን ለማግኘት ይቸገራሉ።

ማኩቡላ ያሳለፉት እና ውሳጣቸው ያለው የዲሞክራሲ መንፈስ በቪላካዚያ መንገድ አይገኝም።

ቪላካዚያ ከኬፕታውን የ10 ደቂቃ የመኪና መንገድ ርቀት አለው። በስፍራው ተንቀሳቃሽ መጸዳጃ ቤቶች ተደርድረው ይገኛሉ። እነዚህ መጸዳጃ ቤቶች ከጽዳት ጋር አይተዋወቁም።

በአካባቢው ትምህርት ቤት የለም። በርካታ ኢ-መደበኛ ቤቶች ይገኛሉ። ወጣት እናቶች ከኑሮ ጋር እጅግ የሚታገሉበት ቦታ ነው።

የአከባቢው ነዋሪዋ ታስኒማ ሲልቬስተር “የ30 ዓመታት ዲሞክራሲ ለኔ ምንም ነው። ምንም የማከብረው የምደስትበት ነገር የለም” ብላለች።

የ38 ዓመቷ ሴት ቀጥላም “በዚህ ዓመት ድምጽ ለመሰጠት ብዙም አልጨነቅም። ምክንያቱም ኤኤንሲ ሰራሁት የሚለውን ነገር በሙሉ አላየሁትም። ስራ የለኝም፣ ንጹህ የመጠጥ ውሃ የለንም፣ መጸዳጃ የለም። ብስጩ እና ተስፋ የቆረጠ ሰው ሆኛለሁ” ስትል ተናግራለች።

የዚህ እናት ታሪክ በመላው ደቡብ አፍሪካ የብዙ ዜጎችን ህይወት የሚያንጸባርቅ ነው። ዛሬ በደቡብ አፍሪካ ባጣ በነጣው እና በናጠጠው ሃብታም መካከል ያለው ልዩነት እጅግ ሰፍቷል።

በክሊፕቶን የሚኖሩ ነዋሪዎች በነጻነት ትግል ውስጥ ያላቸው ቦታ እንደተዘነጋ ያስባሉ። የ1946 ዓ.ም የነጻነት ቻርተር የተፈረመው እዚያ ነው። ቻርተሩ አፓርታይድን የሚታገሉ ሰዎች ለዲሞክራሲያዊት ደቡብ አፍሪካ ያላቸውን የሩቅ ተስፋ ያሰፈሩበት ነበር።

ይህ ታሪካዊ ቻርተር በተፈረመበት ቦታ የቱሪስት አስጎብኚ ሆኖ የሚሰራው ናትኮዞ ዱቤ “ችላ ከተባልን ብዙ ጊዜ ተቆጥሯል። በነጻነት ቻርተሩ ላይ የተቀመጡት አስር ነገሮች አንዱም አለመተግበሩ ያሳዝናል” ሲል ተናግሯል።

የፖለቲካ ተንታኙ ቴሳ ዱምስ ያለፉትን 30 ዓመታት መገምገም ከባድ ነው ትላለች።

“የሀገራችን መሰረታዊ ሁኔታ ተቀይሯል ብለው ብዙ ሰዎች እንደማያስቡ ግልጽ ነው” ስትል ታስረዳለች።

“ካለፈው ጊዜ ጋር የሚመሳሰሉ በርካታ ነገሮች አሁንም አሉ. . . እኩልነት ከፍ ባለ ደረጃ ተዛብቷል። እንዲያውም በዲሞክራሲው ዘመን ጨምሯል” ስትል አክላለች።

በደቡብ አፍሪካ በመቶዎች የሚቀጠሩ የሰለጠኑ ሃኪሞች በበርካታ ከተሞች ለተቃውሞ ውጥተዋል። ምክንያቱም ስራ ማግኘት አዳጋች ሆኖባቸዋል።